امروز (12 شهریورماه) سالروز درگذشت پروفسور محمود حسابی، پدر علم فیزیک و مهندسی نوین ایران است. گزارش پیش‌رو به این مناسبت گذری کوتاه بر زندگی، شخصیت و آثار و خدمات این چهره ماندگار علمی ایران دارد.

 سیدمحمود حسابی (تولد ۳ اسفند ۱۲۸۱ - درگذشت ۱۲ شهریور ۱۳۷۱) با نام اصلی محمود خان میرزا حسابی، معروف به پروفسور حسابی، فیزیکدان، وزیر آموزش و پرورش در دولت دکتر محمد مصدق و بنیانگذار فیزیک دانشگاهی در ایران بود.

پدرش سیدعباس معزالسلطنه و مادرش گوهرشاد حسابی، هر دو اهل تفرش و از سادات تفرش بودند. او چهار سال اول دوران کودکی‌اش را در تهران سپری کرد. در هفت سالگی تحصیلات ابتدایی خود را در بیروت با تنگدستی و مرارت‌های دوری از میهن، در مدرسه کشیش‌های فرانسوی آغاز کرد. در همان زمان تعلیمات مذهبی و ادبیات فارسی را نزد مادرش آموخت.

شروع تحصیلات متوسطه سیدمحمود حسابی مصادف با آغاز جنگ جهانی اول و تعطیلی مدارس فرانسوی‌زبان بیروت بود. از این‌رو به مدت دو سال در منزل به تحصیل پرداخت. پس از آن در کالج آمریکایی بیروت به تحصیلات خود ادامه داد. در 17 سالگی لیسانس ادبیات و در سن 19 سالگی لیسانس بیولوژی را اخذ کرد